Johannes was de zoon van een Rotterdamse textielfabrikant en het was de bedoeling dat hij in zijn vaders voetsporen zou treden. Tekenen was echter zijn grote passie. Hij volgde een opleiding bij het tekengenootschap ‘Hierdoor tot Hooger’ te Rotterdam en in 1839 besloot hij zich volledig aan de teken- en schilderkunst te wijden.
In de collectie van het Rijksmuseum bevinden zich 20 schetsboeken van Tavenraat uit de periode 1833-1878 aan en in totaal ruim 2500 tekeningen en schilderijen. Tavenraat vond zijn inspiratie vooral in de natuur.
In 1833, ruim voordat hij zijn carrière als professioneel kunstenaar begon, maakte hij een reis naar Kleef en deed daarbij ook Arnhem aan. Hij tekende in onze omgeving in Velp, Rozendaal, Beekhuizen en ook in Klarenbeek en Angerenstein. 1833 was voor de laatste twee landgoederen een bijzonder jaar. Jan van Pallandt, eigenaar en bewoner van Klarenbeek, voegde Angerenstein toe aan zijn bezittingen.